ΠΕΡΙΕΔΡΙΚΟ ΣΥΡΙΓΓΙΟ

Παρότι οι αιμορροΐδες έχουν την υψηλότερη νοσηρότητα μεταξύ των ορθοπρωκτικών ασθενειών, η βλάβη που προκαλούν είναι συγκριτικά αμελητέα από αυτήν που προκαλεί το περιεδρικό (περιπρωκτικό) συρίγγιο, το οποίο μπορεί να οδηγήσει, αν και εξαιρετικά σπάνια, ακόμα και σε σηψαιμία. Τα περισσότερα συρίγγια προκαλούνται από πρωκτικά αποστήματα, ενώ ένας μικρός αριθμός μπορεί να προκληθεί από άλλες αιτίες, όπως νόσο του Crohn, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τραύμα, φυματίωση, καρκίνο ή εκκολπωματίτιδα. Είναι μία από τις πλέον συχνές ορθοπρωκτικές ασθένειες, καθώς κατατάσσεται στη δεύτερη θέση, με πρώτη τις αιμορροΐδες. Η συχνότητα εμφάνισης της νόσου είναι 10 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού, όμως σε ασθενείς με νόσο Crohn η συχνότητα εμφάνισης περιεδρικών συριγγίων αγγίζει το 30-40% αυτών.

Πως δημιουργείται ένα περιεδρικόσυρίγγιο

Ο σχηματισμός του περιεδρικού συριγγίου οφείλεται σε έλλειψη θεραπείας κάποιου αποστήματος που μπορεί να δημιουργήθηκε με την απόφραξη ενός πρωκτικού αδένα. Στατιστικά, περίπου το 80% των αποστημάτων εξελίσσεται σε συρίγγιο, το οποίο είναι ένα μικρό τούνελ που συνδέει τον μολυσμένο αδένα μέσα στον πρωκτό με ένα άνοιγμα στο δέρμα γύρω από αυτόν.

«Τα περιεδρικά συρίγγια εμφανίζονται στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό, με κύρια αιτία δημιουργίας τους τη φλεγμονή και την απόφραξη του εκφορητικού πόρου των περιπρωκτικών αδένων, η οποία προκαλεί φλεγμονή, διόγκωση και τελικά δημιουργία περιεδρικού αποστήματος.

Τι συμπτώματα έχει ένα περιπρωκτικό συρίγγιο

Το συρίγγιο αναγνωρίζεται σαν ένα μικρό στόμιο κάπου στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ελάχιστα και να αφορούν μόνο τη ροή ρυπαρών υγρών. Μερικές φορές και αν τυχαία κλείσει ένα από τα στόμια του συριγγίου δημιουργείται νέο απόστημα οπότε έχουμε ως επιπλέον συμπτώματα τον πόνο και πυρετό. Η συνεχής ροή υγρών μπορεί επίσης να οδηγήσει σε έντονη φαγούρα γύρω από τον πρωκτό.

Η μακροπρόθεσμη έλλειψη θεραπείας των περιεδρικών συριγγίων μπορεί να προκαλέσει ορθοπρωκτική στένωση, δυσχεσία, αναιμία, απώλεια βάρους, νωθρότητα και άλλα συμπτώματα. Η παρατεταμένη ύπαρξη πύου οδηγεί επίσης σε περιπρωκτική δερματίτιδα ή έκζεμα, προκαλεί πρωκτικό κνησμό και δυσχεραίνει τη ζωή των ασθενών

Πως γίνεται η διάγνωση του περιπρωκτικού συριγγίου

Το στόμιο του περιεδρικού συριγγίου στο δέρμα αναγνωρίζεται εύκολα ως ένα κόκκινο και λίγο ευαίσθητο εξόγκωμα. Μερικές φορές είναι εμφανής η ροή πύου και άλλων υγρών ενώ με προσεκτική ψηλάφηση μπορεί να αναγνωρισθεί η πορεία του τούνελ κάτω από το δέρμα και προς το έντερο. Το εσωτερικό άνοιγμα προς το έντερο μπορεί να εντοπισθεί με ορθοσκόπηση αν και αυτό δεν είναι πάντα εφικτό. Τα συρίγγια μπορεί να ακολουθήσουν διάφορες διαδρομές γύρω από τον πρωκτό. Αυτό που έχει σημασία για τη θεραπεία τους είναι η σχέση με το σύστημα του έσω και έξω σφικτήρα του πρωκτού. Υπενθυμίζεται ότι ο έξω σφικτήρας δεν είναι δυνατό να κοπεί διότι στον άνθρωπο προξενείται ακράτεια.

Ο πόνος δε που προκαλείται στους ασθενείς, τόσο από τα αποστήματα όσο και από τα περιεδρικά συρίγγια σε μεταγενέστερο στάδιο, είναι πολύ πιο σοβαρός από αυτόν που οφείλεται σε αιμορροΐδες και δεν είναι δυνατόν να ανακουφιστεί.

Η πορεία των συριγγίων ακολουθεί συχνά τον κανόνα του Goodsall, ο οποίος καθορίζει την πορεία του και το έσω στόμιο αναλόγως της τοποθεσίας του έξω στομίου.

Αν το έξω στόμιο βρίσκεται έμπροσθεν εγκαρσίας νοητής γραμμής, η οποία διαχωρίζει σε δύο ημιμόρια το περίνεο, τότε το συρίγγιο ακολουθεί πορεία ακτίνας κύκλου με κέντρο τον πρωκτό και το έσω στόμιο βρίσκεται απέναντί του. Αν το έξω στόμιο βρίσκεται στο οπίσθιο ημιμόριο, τότε το συρίγγιο ακολουθεί καμπύλη πορεία και το έσω στόμιο βρίσκεται στο κέντρο του οπισθίου ημιμορίου.

Εξαίρεση αποτελούν τα πρόσθια έξω στόμια που απέχουν άνω των 3 εκ. του πρωκτού, στα οποία ο συριγγώδης πόρος ακολουθεί ομόκεντρο κυκλική πορεία προς τα πίσω και καταλήγει σε έσω στόμιο που βρίσκεται κεντρικά οπισθίως. Ο λόγος ύπαρξης αυτών των ανατομικών παραλλαγών πιστεύεται ότι οφείλεται στο γεγονός ότι η πορεία του οπισθίου συριγγίου καθορίζεται από την ύπαρξη ελλείμματος μεταξύ της επιμήκους μυϊκής στιβάδας και του έξω σφιγκτήρα στο οπίσθιο επίπεδο του πρωκτικού σωλήνα.

Χρειάζεται να γίνουν και άλλες εξετάσεις;

Σε μερικές περιπτώσεις είναι απαραίτητο να χαρτογραφηθεί ακριβώς η πορεία του συριγγίου ώστε αυτό να αντιμετωπισθεί χειρουργικά. Η χαρτογράφηση της πορείας του τούνελ γίνεται είτε με ενδοορθικό υπερηχογράφημα είτε με μαγνητική τομογραφία. Οι ειδικές αυτές εξετάσεις συστήνονται σε περιπτώσεις πολλαπλών συριγγίων, υποτροπών και σε ασθενείς με νόσο Crohn. Η μαγνητική τομογραφία υπερέχει διότι προσφέρει την πιο πλήρη απεικόνιση των συριγγίων σε σχέση με τον έσω και έξω σφικτήρα.

Η ίαση του περιεδρικού συριγγίου με φαρμακευτική θεραπεία είναι αδύνατη, κυρίως επειδή η μολυσμένη περιοχή βρίσκεται στο πρωκτικό κανάλι όπου υπάρχει υψηλότερη πίεση, η οποία εμποδίζει τη μολυσμένη περιοχή να αδειάσει. Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να ανακουφίσει μόνο τα συμπτώματα, και η χειρουργική επέμβαση είναι η μόνη θεραπευτική μέθοδος για τη ριζική θεραπεία του περιεδρικού συριγγίου.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η βλάβη που προκαλείται στους πρωκτικούς μύες των ασθενών που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση με την κλασική μέθοδο είναι αναπόφευκτη, οπότε στόχο αποτελεί η θεραπεία του περιεδρικού συριγγίου με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες της λειτουργικότητας του πρωκτού και της αφόδευσης. Σημειωτέον ότι η απόφαση για χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης πρέπει να λαμβάνεται κατά τη διάγνωση και όχι με την οποιαδήποτε καθυστέρηση. Η πάροδος του χρόνου είναι εχθρός και αυτό γιατί, όσο αργότερα εκτελείται η επέμβαση, τόσο σοβαρότεροι είναι οι τραυματισμοί των μυών.

Αν το έξω στόμιο βρίσκεται έμπροσθεν εγκαρσίας νοητής γραμμής, η οποία διαχωρίζει σε δύο ημιμόρια το περίνεο, τότε το συρίγγιο ακολουθεί πορεία ακτίνας κύκλου με κέντρο τον πρωκτό και το έσω στόμιο βρίσκεται απέναντί του. Αν το έξω στόμιο βρίσκεται στο οπίσθιο ημιμόριο, τότε το συρίγγιο ακολουθεί καμπύλη πορεία και το έσω στόμιο βρίσκεται στο κέντρο του οπισθίου ημιμορίου.

Εξαίρεση αποτελούν τα πρόσθια έξω στόμια που απέχουν άνω των 3 εκ. του πρωκτού, στα οποία ο συριγγώδης πόρος ακολουθεί ομόκεντρο κυκλική πορεία προς τα πίσω και καταλήγει σε έσω στόμιο που βρίσκεται κεντρικά οπισθίως. Ο λόγος ύπαρξης αυτών των ανατομικών παραλλαγών πιστεύεται ότι οφείλεται στο γεγονός ότι η πορεία του οπισθίου συριγγίου καθορίζεται από την ύπαρξη ελλείμματος μεταξύ της επιμήκους μυϊκής στιβάδας και του έξω σφιγκτήρα στο οπίσθιο επίπεδο του πρωκτικού σωλήνα.

Χρειάζεται να γίνουν και άλλες εξετάσεις;

Σε μερικές περιπτώσεις είναι απαραίτητο να χαρτογραφηθεί ακριβώς η πορεία του συριγγίου ώστε αυτό να αντιμετωπισθεί χειρουργικά. Η χαρτογράφηση της πορείας του τούνελ γίνεται είτε με ενδοορθικό υπερηχογράφημα είτε με μαγνητική τομογραφία. Οι ειδικές αυτές εξετάσεις συστήνονται σε περιπτώσεις πολλαπλών συριγγίων, υποτροπών και σε ασθενείς με νόσο Crohn. Η μαγνητική τομογραφία υπερέχει διότι προσφέρει την πιο πλήρη απεικόνιση των συριγγίων σε σχέση με τον έσω και έξω σφικτήρα.

Η ίαση του περιεδρικού συριγγίου με φαρμακευτική θεραπεία είναι αδύνατη, κυρίως επειδή η μολυσμένη περιοχή βρίσκεται στο πρωκτικό κανάλι όπου υπάρχει υψηλότερη πίεση, η οποία εμποδίζει τη μολυσμένη περιοχή να αδειάσει.

Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να ανακουφίσει μόνο τα συμπτώματα, και η χειρουργική επέμβαση είναι η μόνη θεραπευτική μέθοδος για τη ριζική θεραπεία του περιεδρικού συριγγίου.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η βλάβη που προκαλείται στους πρωκτικούς μύες των ασθενών που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση με την κλασική μέθοδο είναι αναπόφευκτη, οπότε στόχο αποτελεί η θεραπεία του περιεδρικού συριγγίου με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες της λειτουργικότητας του πρωκτού και της αφόδευσης.

Σημειωτέον ότι η απόφαση για χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης πρέπει να λαμβάνεται κατά τη διάγνωση και όχι με την οποιαδήποτε καθυστέρηση.

Η πάροδος του χρόνου είναι εχθρός και αυτό γιατί, όσο αργότερα εκτελείται η επέμβαση, τόσο σοβαρότεροι είναι οι τραυματισμοί των μυών.

Όσον αφορά την πρόληψη εμφάνισης της πάθησης, σημαντικό είναι να ακολουθείται υγιεινή διατροφή και σχολαστική καθαριότητα. Επιπλέον, προϋπόθεση για την πρόληψη του πρωκτικού συριγγίου είναι η καλή λειτουργία του εντέρου και η πρόληψη της δυσκοιλιότητας και της διάρροιας. Για την πρόληψη των περιπρωκτικών αποστημάτων και συριγγίων είναι επίσης πολύ σημαντική η θεραπεία άλλων ενεργών νοσημάτων της περιοχής.

Σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε περιπρωκτική ενόχληση πρέπει να παροτρύνει σε αναζήτηση ιατρικής συμβουλής.

Πλεονεκτήματα μεθόδου ενδοσκοπικής εξάχνωσης με Laser:

• Ανώδυνη μέθοδος, ο πόνος είναι πρακτικά ανύπαρκτος
• Αναίμακτη μέθοδος, δεν υπάρχουν διατομές ιστών, ενώ to Laser είναι και το τελειότερο αιμοστατικό
• Η περιοχή δεν φέρει κανένα τραύμα, δεν υπάρχουν ράμματα, ούτε ανοικτές τομές
• Η μέθοδος είναι πολύ μικρής διάρκειας, σπάνια ξεπερνά τα 20-30 λεπτά.
• Η αναισθησία είναι τοπική ή όταν υπάρχουν ειδικοί λόγοι μπορεί να χορηγηθεί ελαφρά μέθη, σε καμία περίπτωση γενική νάρκωση.
• Ο χρόνος νοσηλείας είναι περίπου 2 ώρες. Ο ασθενής δεν χρειάζεται να μείνει στο νοσοκομείο και επιστρέφει άμεσα σπίτι του
• Ο χρόνος ανάρρωσης είναι ελάχιστος. Σε 7 ημέρες έχει επουλωθεί σχεδόν πλήρως η περιοχή της παρέμβασης
• Δεν υπάρχει κανένα κόστος αποθεραπείας, ενώ δεν χρειάζονται ειδικά υλικά επούλωσης (όπως στις ανοικτές επεμβάσεις)
• Ο ασθενής δεν υποβάλλεται στην μακρόχρονη και επίπονη διαδικασία των καθημερινών μετεγχειρητικών αλλαγών, αλλά εκμηδενίζεται και ο κίνδυνος μόλυνσης αλλά και επιπλοκών από την επούλωση του τραύματος (δυσχερής σύγκλειση, δύσμορφη ουλή, συνεχής κνησμός κ.α) αφού δεν υπάρχει τραύμα
• Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει άμεσα στις κανονικές του δραστηριότητες, χωρίς να χάνει ούτε μια ημέρα από τη δουλειά, τις σπουδές ή τις προπονήσεις του
• Η μετεγχειρητική εικόνα της περιοχής επανέρχεται πολύ σύντομα σε αυτήν που προϋπήρχε της εμφάνισης του συριγγίου, με άριστο αισθητικό αποτέλεσμα και οριστική θεραπεία.
• Η εφαρμογή του laser στην ευρύτερη περιεδρική περιοχή περιορίζει στο ελάχιστο την πιθανότητα δημιουργίας νέου συριγγίου ή υποτροπής σε αυτή την περιοχή λόγω της ίνωσης που δημιουργεί το Laser