Τι είναι η γαστροστομία;

Η Γαστροστομία είναι η δημιουργία μιας επικοινωνίας μεταξύ του στομάχου και του δέρματος. Σκοπός είναι η διασφάλιση της σίτισης των ασθενών που αδυνατούν να λάβουν τροφή μόνοι τους. Με αυτόν τον τρόπο χορηγούμε αλεσμένες τροφές ή ειδικά διατροφικά διαλύματα από μια σύριγγα μέσω του σωλήνα της γαστροστομίας προς το στομάχι

Η δημιουργία μιας γαστροστομίας ενδείκνυται σε παθήσεις, όπως η προχωρημένη άνοια η νόσος του Parkinson τελικού σταδίου, το σοβαρό εγκεφαλικό επεισόδιο, νευρολογικές νόσοι που επηρεάζουν την κατάποση, σε ασθενείς που παραμένουν επί μακρόν στη ΜΕΘ και σε ογκολογικούς ασθενείς.

Πως γίνεται η γαστροστομία;

Η γαστροστομία στις μέρες μας γίνεται με μη επεμβατικές μεθόδους με τη βοήθεια ενδοσκοπίου. Αυτή η τεχνική ονομάζεται ενδοσκοπική διαδερμική γαστροστομία η PEG (percutanous endoscopic gastrostomy). Σε κάποιες όμως περιπτώσεις η επέμβαση δεν είναι δυνατό να γίνει ενδοσκοπικά, οπότε επιλέγεται η ανοικτή χειρουργική γαστροστομία.

Πότε χρειάζεται η ανοικτή γαστροστομία;

Σε ασθενείς που πάσχουν από κάποιο νεόπλασμα (καρκίνος λάρυγγα, φάρυγγα, στόματος, οισοφάγου ή ανώτερου τμήματος του στομάχου), το οποίο εμποδίζει την είσοδο του γαστροσκοπίου ή σε ασθενείς μετά από ακτινοβολία στον τράχηλο οπότε η γαστροσκόπηση καλό είναι αν αποφευχθεί μην τυχόν προκληθεί αιμορραγία ή άλλη βλάβη.

Είναι εύκολη η επέμβαση;

Η επέμβαση είναι σχετικά απλή. Στην ενδοσκοπική αίθουσα, με ήπια μέθη γίνεται μία μικρή τομή στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα στο σημείο που βρίσκεται ο στόμαχος, με τη βοήθεια του γαστροσκοπίου εισάγεται ένας ειδικός καθετήρας σίτισης (γαστροστομίας) και καθηλώνεται ο στόμαχος στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα για να μην υπάρχει διαρροή υγρών στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Τέλος για λόγους ασφαλείας ο καθετήρας καθηλώνεται στο δέρμα. Η χειρουργική γαστροστομία είναι μία απλή και ασφαλής επέμβαση, η οποία δε διαρκεί περισσότερο από 20 λεπτά. Οι επιπλοκές είναι πολύ σπάνιες και περιλαμβάνουν την αιμορραγία, τη διαπύηση και τη διαφυγή από το σημείο εισόδου του καθετήρα στο στόμαχο.

Ποια τα πλεονεκτήματα της γαστροστομίας

Ο ασθενής, στον οποίο τοποθετείται μια ενδοσκοπική γαστροστομία, μπορεί πλέον να σιτιστεί κανονικά και να λάβει τροφές και υγρά, χωρίς κίνδυνο πνιγμονής ή εισρόφησης. Η τροφή που μαγειρεύεται καθημερινά στο σπίτι αλέθεται και προσφέρεται μέσω μιας μεγάλης σύριγγας στο σωλήνα της γαστροστομίας. Το ίδιο συμβαίνει και με τα υγρά. Η οδός χορήγησης των στερεών και υγρών θρεπτικών συστατικών είναι η φυσιολογική (το γαστρεντερικό σύστημα). Επίσης, πλεονέκτημα φέρει η γαστροστομία και έναντι του ρινογαστρικού καθετήρα σίτισης (Levin), επειδή τα επεισόδια γαστροοισοφαγικής παλινδρόμηση είναι λιγότερα, όπως και τα επεισόδια εισρόφησης . Τέλος η ενόχληση, τόσο αισθητική όσο και σωματική με τη γαστροστομία είναι μικρότερη.

Προετοιμασία τοποθέτησης σωλήνα γαστροστομίας.

Φάρμακα:

Μερικά φάρμακά μπορεί να χρειαστεί να σταματήσουν ή να αλλάξουν πριν τοποθετηθεί ο σωλήνας γαστροστομίας. Είναι σημαντική η έγκαιρη συζήτηση με το χειρουργό καθώς κάποια φάρμακα πρέπει να διακοπούν τουλάχιστον 5 ημέρες πριν τη διαδικασία. Ενημερώστε ιδιαίτερα αν λαμβάνεται φάρμακα για το σακχαρώδη διαβήτη, αντιπηκτικά και αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα. (βαρφαρίνη, κλοπιδογρέλη, υδροχλωρική τικλοπιδίνη, αναγρελίδη, πρασουγρέλη, rivaroxaban, dabigatran).

Μια ημέρα πριν από τη γαστροστομία

Μπορείτε να φάτε και να πιείτε κανονικά (όσο επιτρέπουν τα άλλα προβλήματα υγείας που πιθανόν να υπάρχουν).

Απαγορεύεται η λήψη τροφής ή υγρών μετά τα μεσάνυχτα τη νύχτα πριν από τη διαδικασία. Ενας γενικός κανόνας είναι να παραμείνει ο ασθενής νηστικός για 6-8 ώρες πριν τη διαδικασία.

Τι θα χρειαστεί μετά την επέμβαση;

Την ίδια ημέρα μετά την τοποθέτηση του σωλήνα της γαστροστομίας, ο ασθενής μπορεί να αρχίσει να σιτίζεται. Αρχικά λαμβάνει υγρή τροφή και στη συνέχεια πολτώδη. Ο ρυθμός αποκατάστασης της σίτισης και το είδος της τροφής εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και θα πρέπει να το συζητήσετε με το θεράποντα ιατρό σας. Το σημείο εισόδου του καθετήρα στο δέρμα πρέπει να διατηρείται καθαρό και ειδικά το πρώτο χρονικό διάστημα πρέπει να καθαρίζεται με αντισηπτικό για αποφυγή λοίμωξης.

Ο καθετήρας πρέπει να εκπλένεται με νερό μετά από κάθε χρήση για να μη βουλώσει από υπολείμματα τροφών.

Ο καθετήρας έχει κάποιο χρόνο ζωής και πρέπει να αλλάζεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Πότε είναι δυνατή η επιστροφή του ασθενούς στο σπίτι;

Αν ο ασθενής δεν χρειάζεται να παραμένει για άλλο λόγο στο Νοσοκομείο μπορεί να πάει στο σπίτι την ημέρα της επέμβασης ή την επόμενη το πρωί.

Τι γίνεται αν βγει ο σωλήνας γαστροστομίας;

Μην πανικοβληθείτε εάν βγει ο σωλήνας. Βάλτε μια καθαρή, στεγνή πετσέτα πάνω από το άνοιγμα διότι μπορεί να βγαίνουν υγρά από το στομάχι και επικοινωνήστε άμεσα με το γιατρό σας για να βάλετε ένα καινούριο σωλήνα. Το άνοιγμα της γαστροστομίας μπορεί να κλείσει γρήγορα (εντός 24 ωρών), γι ‘αυτό επικοινωνήστε το συντομότερο δυνατόν.

Ο σωλήνας γαστροστομίας είναι μόνιμος ή μπορεί να αφαιρεθεί;

Ο σωλήνας μπορεί να αφαιρεθεί εφόσον το επιτρέπει η συνολική κατάσταση της υγείας του ασθενούς, τότε θα αρχίσει να ξανασιτίζεται κανονικά από το στόμα