ΒΟΥΒΩΝΟΚΗΛΗ/ΟΜΦΑΛΟΚΗΛΗ/ΜΗΡΟΚΗΛΗ/ ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΚΗΛΗ
Ορισμός
Με τον όρο κήλη περιγράφεται κάθε πρόπτωση και προβολή ενδοκοιλιακού σπλάχνου, ή συνηθέστερα, μέρος αυτού εκτός της συνήθους ανατομικής θέσεώς του, μέσω ενός φυσιολογικού ή παθολογικού στομίου. Ανάλογα με την ανατομική περιοχή που εμφανίζεται η κήλη λαμβάνει και την ονομασία της πχ βουβωνοκήλη, ομφαλοκήλη, μηροκήλη, επιγαστρική κήλη. Υπάρχει και η μετεγχειρητική κοιλιοκήλη στην περίπτωση που δημιουργηθεί μια κήλη πάνω στη χειρουργική τομή παλαιότερου χειρουργείου.
Σημεία κηλών του κοιλιακού τοιχώματος με την ονομασία τους
Βουβωνοκήλη και πλάγια απεικόνισή της
Προβολή λεπτού εντέρου μέσω της οπής της κήλης
Η προβολή γίνεται εύκολα αντιληπτή από τον ασθενή σαν διόγκωση, που στην αρχή εύκολα ανατάσσεται. Κάποιες φορές όμως η κήλη είναι ασυμπτωματική και εντελώς τυχαία διαγιγνώσκεται κατά την εξέταση από τον χειρουργό.
Στις περιπτώσεις που το περιεχόμενο της κήλης δεν ανατάσσεται μιλάμε για περιεσφιγμένη κήλη και απαιτείται άμεση χειρουργική αντιμετώπιση, λόγω της επικείμενης ισχαιμίας και νέκρωσης του περιεχομένου της (πχ εντέρου).
Βουβωνοκήλη
Βουβωνοκήλη ονομάζεται η διόγκωση (μόρφωμα) που εμφανίζεται στο κάτω δεξί ή αριστερό πλάγιο τμήμα της κοιλιάς και συγκεκριμένα στην περιοχή που ονομάζεται βουβωνική χώρα (πάνω από τον μηρό και κάτω από τον ομφαλό). Υπάρχει και η πιθανότητα να εμφανιστεί ταυτόχρονα και δεξιά και αριστερά (αμφοτερόπλευρη βουβωνοκήλη).
Το περιεχόμενο της βουβωνοκήλης είναι συνήθως τμήμα εντέρου και περιτοναϊκού (ενδοκοιλιακού) λίπους, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να περιέχει μέχρι και τμήμα της ουροδόχου κύστεως.
Η βουβωνοκήλη είναι η πιο συχνή από τις υπόλοιπες κήλες του κοιλιακού τοιχώματος σε ποσοστό περίπου 80%. Οι βουβωνοκήλες είναι πολύ πιο συχνές στους άνδρες από ότι στις γυναίκες. 1 στους 3 έως 4 άνδρες (27%) στην διάρκεια της ζωής έχει πιθανότητα να εμφανίσει βουβωνοκήλη ενώ για τις γυναίκες είναι 1 στις 30 ως 35 (3%).
Ομφαλοκήλη
Ομφαλοκήλη ονομάζεται η διόγκωση (μόρφωμα) που εμφανίζεται στην περιοχή του ομφαλού.Το περιεχόμενο της ομφαλοκήλης είναι συνήθως είτε τμήμα λεπτού εντέρου, είτε περιτοναϊκού (ενδοκοιλιακού) λίπους.Η ομφαλοκήλη είναι συνήθης τύπος κήλης που εμφανίζεται σε νεογνά και βρέφη, αλλά και αργότερα σε ενήλικες κυρίως γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας μετά από τοκετό
Μηροκήλη
Οι μηροκήλες εμφανίζονται στο μηριαίο δακτύλιο, που βρίσκεται ψηλά στη μέση κάθε μηρού ακριβώς κάτω από το βουβωνικό κανάλι. Είναι σχετικά ασυνήθεις (2% όλων των κηλών), πιο συχνές στις γυναίκες (70% των μηροκηλών συμβαίνουν στις γυναίκες, πιθανόν λόγω της μεγαλύτερης διαμέτρου της πυέλου, οπότε το μηριαίο κανάλι είναι μεγαλύτερο). Περίπου μισές από τις μηροκήλες εμφανίζονται σαν έκτακτα περιστατικά.
Αίτια
Διάφοροι παράγοντες και καταστάσεις, μόνοι ή σε συνδυασμό μεταξύ τους ευνοούν τη δημιουργία της κήλης. Οι πιο σημαντικοί είναι:
- Η συγγενής προδιάθεση (πολλές φορές κατά τη γέννηση). Ατελής σύγκλειση του βουβωνικού στομίου (μεγάλο στόμιο στο κοιλιακό τοίχωμα μέσα από το οποίο διέρχονται οι όρχεις στον άνδρα και ο σύνδεσμος της μήτρας στη γυναίκα).
- Διάταση του βουβωνικού στομίου.
- Χαλάρωση και αδυναμία των ιστών που καλύπτουν το στόμιο.
- Η διαταραχή στην ισορροπία σύνθεσης – αποδόμησης του κολλαγόνου (προχωρημένη ηλικία, υποσιτισμός ή κακή διατροφή).
- Οι καταστάσεις που προκαλούν αύξηση της πίεσης στην κοιλιά (παχυσαρκία, χρόνιος βήχας, δυσκοιλιότητα, πολλαπλοί τοκετοί, βαριά χειρωνακτική εργασία).
- Τα τραύματα ή/και οι εγχειρητικές τομές (λόγω της εξασθένησης που προκαλούν στα τοιχωμάτων κατά μήκος των ουλών και της διαταραχής της νευρώσεως σε γειτονική με το τραύμα περιοχή).
Σε πολλές περιπτώσεις συνυπάρχουν περισσότερο από ένα αίτια.
Συμπτώματα
Στην περίπτωση που η κήλη είναι μικρή, υπάρχει πιθανότητα να παραμείνει ασυμπτωματική για πολλά χρόνια. Το πιο πιθανό σύμπτωμα είναι η εμφάνιση διόγκωσης, μόνιμης ή διαλείπουσας, στο αντίστοιχο τμήμα της κοιλιακής χώρας. Ήπιος πόνος στην περιοχή μπορεί να παρατηρηθεί, ενώαύξηση της έντασης του πόνου συμβαίνει με την κίνηση ή το βήχα.
Η ερυθρότητα του δέρματος της περιοχής σε συνδυασμό με αιφνίδιο έντονο πόνο αλλά και διάχυτος κωλικός στην κοιλιά με εμετούς και τυμπανισμό είναι ένδειξη περίσφιξης της κήλης. Πρόκειται για επιπλοκή που χρήζει επείγουσα χειρουργική επέμβαση.
Περιεσφιγμένη κήλη και ισχαιμία εντέρου
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Από τη στιγμή που επιβεβαιώνεται κλινικά η παρουσία μιας κήλης ξεκαθαρίζεται στον ασθενή, ότι δεν θεραπεύεται από μόνη της κι ότι μοναδική λύση είναι η χειρουργική επέμβαση.
Ακόμη και μικρού μεγέθους κήλες με ελάχιστα συμπτώματα, απαιτούν χειρουργική επέμβαση, διότι ο κίνδυνος των επιπλοκών είναι άμεσος και η όλη κατάσταση μπορεί να γίνει επικίνδυνη.
Αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί υπό τοπική ή γενική ή επισκληρίδιο αναισθησία.
Η διάρκεια της επέμβασης είναι περίπου 20-30 λεπτά και η νοσηλεία στο νοσοκομείο λιγότερο από 24 ώρες.
Αρχικά γίνεται συρραφή και ύστερα τοποθέτηση πλέγματος για μεγαλύτερη ασφάλεια και μικρότερο κίνδυνο υποτροπής.
Η τοποθέτηση αυτή μπορεί ευχερώς να πραγματοποιηθεί και λαπαροσκοπικά από έμπειρο λαπαροσκόπο. Τα τελευταία χρόνια με την ανάπτυξη της ρομποτικής χειρουργικής η αποκατάσταση της βουβωνοκήλης μπορεί να γίνει και ρομποτικά. Σοβαρό μειονέκτημα για τη μέθοδο αυτή είναι το κόστος.Μετεγχειρητικά ο ασθενής είναι σε θέση εντός ολίγων ωρών να περπατήσει, να σιτιστεί και να εξέλθει από το νοσοκομείο.
Για τη λαπαροσκόπηση και τη ρομποτική αποκατάσταση είναι απαραίτητη η γενική αναισθησία ενώ για την ανοικτή μέθοδο (κλασσική χειρουργική) υπάρχει η δυνατότητα της επισκληριδίου ή της τοπικής αναισθησίας.
Πλεονεκτήματα εφαρμογής πλέγματος
Με τη χρήση των πλεγμάτων για την αποκατάσταση των βουβωνοκηλών
- έχει μειωθεί το ποσοστό επανεμφάνισης της κήλης,
- έχει ελαχιστοποιηθεί ο μετεγχειρητικός πόνος και
- η επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες έγινε γρηγορότερη.