ΑΙΜΟΡΡΟΪΔΕΣ-ΑΙΜΟΡΡΟΪΔΟΠΑΘΕΙΑ
Η αιμορροϊδοπάθεια, γνωστή στο ευρύ κοινό ως «αιμορροΐδες», είναι μία από τις πιο συχνές παθήσεις που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα της καθημερινής ζωής και το «ευ ζείν» αυτών που πάσχουν απ’ αυτές.
Η «αιμορροΐδες» προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων «αίμα» και «ροή» και αντανακλά το πραγματικό σύμπτωμα της νόσου: τη ροή αίματος.
Τι είναι οι αιμορροΐδες
Η αλήθεια είναι ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν αιμορροΐδες στην περιοχή του πρωκτού, δηλαδή αυτές αποτελούν φυσιολογικό ανατομικό στοιχείο της περιοχής αυτής.
Είναι ουσιαστικά αιμοφόρα αγγεία, μικρές φλέβες και αρτηρίες, δηλαδή «σωληνάκια» που μεταφέρουν αίμα στην περιοχή του πρωκτού.
Σχηματίζουν ένα σύμπλεγμα αγγείων, που ονομάζεται «αιμορροϊδικό πλέγμα».
Επίσης κατά την διάρκεια της αφόδευσης δρουν σαν προστατευτικά μαξιλάρια, στην περιοχή που βρίσκεται ο σφιγκτήρας του πρωκτού, ο οποίος συγκρατεί τα κόπρανα μέσα στο τελευταίο μέρος του εντέρου, αλλά και επιτρέπει την δίοδό τους κατά την αφόδευση.
Το τελευταίο τμήμα του εντέρου, πάνω από τον πρωκτό, ονομάζεται ορθό, και παίζει το ρόλο αποθήκης των κοπράνων, πριν αυτά αποβληθούν από τον ανθρώπινο οργανισμό, με τη λειτουργία της αφόδευσης. Τότε χαλαρώνει ο σφιγκτήρας του πρωκτού και η κάθοδος των κοπράνων προς τα έξω είναι πλέον εφικτή.
Φυσιολογικά το αιμορροϊδικό πλέγμα είναι γεμάτο με αίμα. Κατά την αφόδευση, με τη χαλάρωση του πρωκτικού σφιγκτήρα, το πλέγμα αδειάζει από το αίμα και ξαναγεμίζει μετά το πέρας της λειτουργίας αυτής.
Έτσι οι αιμορροΐδες, σε κάποιο βαθμό, βοηθούν τον πρωκτικό σφιγκτήρα στη σύγκλειση του πρωκτού και συμβάλλουν, έτσι, στην εγκράτεια των κοπράνων.
Το πρόβλημα ξεκινά όταν οι αιμορροΐδες διογκώνονται, μεγαλώνουν και φουσκώνουν και οι ιστοί που τις κρατούν στην θέση τους χαλαρώνουν. Όταν αυτό συμβεί τότε μιλάμε για πάθηση των αιμορροΐδων, με άλλα λόγια αιμορροϊδοπάθεια.
Τα αίτια
Πολλές είναι οι αιτίες που ενοχοποιούνται. Η δυσκοιλιότητα είναι η κυριότερη. Στις κοινωνίες με το λεγόμενο «δυτικό» τρόπο ζωής ο άστατος τρόπος διατροφής, η κρεατοφαγία, η καθιστική ζωή, η ελαττωμένη άσκηση και το καθημερινό άγχος συμβάλλει στην έξαρση της δυσκοιλιότητας, που οδηγεί στην εμφάνιση αιμορροϊδοπάθειας στα άτομα που έχουν κάποια προδιάθεση.
‘Άλλες καταστάσεις που συμβάλλουν στην έξαρση των αιμορροΐδων είναι η εγκυμοσύνη, η μεγάλη ηλικία, ο έντονος βήχας, όπως στην βρογχίτιδα των χρόνιων καπνιστών, η συχνή άρση βαρέων αντικειμένων σε κάποια επαγγέλματα, η συνήθεια ορισμένων να σπαταλούν πολύ χρόνο στην λεκάνη της τουαλέτας, ακόμα και η κληρονομική προδιάθεση.
Πάντως η χρόνια δυσκοιλιότητα, η έντονη προσπάθεια στην αφόδευση και η μεγάλη διάρκειά της αποτελούν τους σοβαρότερους επιβαρυντικούς παράγοντες.
Τα συμπτώματα
Το συχνότερο σύμπτωμα της αιμορροϊδοπάθειας είναι η αιμορραγία. Συνήθως το αίμα το οποίο οφείλεται σε αιμορροϊδοπάθεια είναι ζωηρό (ανοιχτό) κόκκινο, εμφανίζεται αμέσως μετά την κένωση στο χαρτί υγείας ή πέφτει στη λεκάνη σαν σταγόνα ερυθρού αίματος. Η μακροχρόνια απώλεια αίματος μπορεί να προκαλέσει σιδηροπενική αναιμία. Είναι απαραίτητο να τονισθεί ότι σε κάθε περίπτωση κατά την οποία υπάρχει απώλεια αίματος στα κόπρανα ο ασθενής πρέπει να υποβάλλεται σε κολονοσκόπηση. Η κολονοσκόπηση είναι απαραίτητη γιατί η αιμορραγία μπορεί να μην οφείλεται σε αιμορροϊδοπάθεια αλλά σε άλλο σοβαρότερο νόσημα του παχέως εντέρου.
Ένα άλλο σύμπτωμα των αιμορροΐδων είναι η πρόπτωση. Όταν οι εσωτερικές αιμορροΐδες προπίπτουν γίνονται ψηλαφητές από τον ασθενή, δημιουργούν ένα αίσθημα βάρους στην περιοχή του πρωκτού και συχνά προκαλούν εκροή βλέννης η οποία και εμφανίζεται στο εσώρουχο του ασθενούς
Επιπλέον συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι:
- Πόνος στην περιοχή του πρωκτικού δακτυλίου
- Τοπικός ερεθισμός
- Κνησμός
- Ασυμπτωματική ή επώδυνη διόγκωση
- Αίσθημα ατελούς αφόδευσης
Ποιες είναι οι επιπλοκές της αιμορροϊδοπάθειας;
Η συχνότερη επιπλοκή των εξωτερικών αιμορροΐδων είναι η θρόμβωση. Οι αιμορροΐδες θρομβώνονται συνήθως μετά από απότομη άρση βάρους, μετά από οξύ επεισόδιο δυσκοιλιότητας και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε θρόμβωση αιμορροΐδας παρατηρείται οξύς, βασανιστικός για τον ασθενή, πόνος. Ο πόνος είναι τόσο έντονος ώστε ο ασθενής δεν μπορεί ούτε να καθίσει ούτε να αφοδεύσει.
Θρομβωμένη αιμορροΐδα
Μία σπανιότερη επιπλοκή της αιμορροϊδοπάθειας είναι η διαπύηση (μικροβιακή φλεγμονή) της θρομβωμένης αιμορροΐδας με αποτέλεσμα τη δημιουργία αποστήματος και συριγγίου. Πρόκειται για μία ιδιαίτερα σοβαρή επιπλοκή καθώς ο ασθενής εμφανίζει υψηλό πυρετό με ρίγος και χρήζει άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης
Πως αντιμετωπίζεται η αιμορροϊδοπάθεια;
Όλοι οι ασθενείς με αιμορροϊδοπάθεια πρέπει να ακολουθούν τις ακόλουθες οδηγίες στην καθημερινότητά τους.
• Αποφεύγετε να φοράτε στενά παντελόνια, στενά εσώρουχα
• Μην αναστέλλετε την ανάγκη για κένωση
• Να καταναλώνετε άφθονα υγρά (τουλάχιστον 10 ποτήρια νερό καθημερινά)
• Αποφεύγετε τη συστηματική άρση βάρους
• Προσπαθήστε να κάνετε συχνά ήπια σωματική άσκηση (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι κα)
• Αποφεύγετε την κατανάλωση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ασπιρίνη, voltaren, mesulid κα)
• Αποφεύγετε το πλύσιμο με κρύο ή καυτό νερό στην περιοχή του πρωκτού (προτιμάτε το χλιαρό λουτρό)
Στην περίπτωση κατά την οποία τα συντηρητικά αυτά μέτρα δεν αποδώσουν και το πρόβλημα συνεχίζεται ή/και επιδεινώνεται η αιμορροϊδοπάθεια πρέπει να αντιμετωπιστεί με ριζικότερες μεθόδους καθώς η χρήση φαρμακευτικής αγωγής είτε από το στόμα είτε σε μορφή αλοιφών ή υπόθετων συνήθως δεν έχει αποτελέσματα.
Πρόληψη
Απλά υγιεινοδιαιτητικά μέτρα μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη της εμφάνισής τους. Μερικά απ’ αυτά είναι:
- Αν η δουλειά σας είναι καθιστική, προσπαθήστε να σηκώνεστε και να περπατάτε τουλάχιστον για ένα πεντάλεπτο ανά ώρα.
- Αντιμετωπίστε τη δυσκοιλιότητα αυξάνοντας την πρόσληψη φυτικών ινών και υγρών.
- Αν έχετε επίμονη διάρροια ή βήχα, απευθυνθείτε σε ιατρό για τον εντοπισμό του αιτίου και την αντιμετώπισή του.
- Αποφύγετε συνήθειες όπως το διάβασμα εφημερίδας στην τουαλέτα και μην κάθεστε σ’ αυτή για διάστημα μεγαλύτερο του πεντάλεπτου.
- Όταν σηκώνετε κάποιο μεγάλο βάρος εκπνεύστε κατά την προσπάθεια.
Ταξινόμησητων αιμορροΐδων
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Η κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση των αιμορροΐδωνσυνίσταται στις εξής αρχές:
1. Συντηρητική αγωγή.
Καταρχήν είναι απαραίτητη η αλλαγή των διατροφικών σας συνηθειών!
Το πιο σημαντικό είναι η καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.
Το διάβασμα περιοδικών και η σπατάλη πολλού χρόνου στην λεκάνη της τουαλέτας δεν είναι τόσο καλή συνήθεια.
Επίσης είναι αναγκαία η αύξηση της σωματικής σας δραστηριότητας (το κολύμπι,το περπάτημα,η αεροβική άσκηση αποτελούν την καλύτερη και καταλληλότερη άσκηση!)
Όταν οι αιμορροΐδες επιμένουν, παρά τα παραπάνω μέτρα, όταν είναι πολύ διογκωμένες και δεν ξαναμπαίνουν μέσα, ιδιαίτερα όμως όταν αιμορραγούν συνεχώς τότε απαιτείται κάποια επεμβατική μέθοδος.
Οι παραπάνω συντηρητικές μέθοδοι αντιμετώπισης πρέπει να διαρκούν μέχρι και δύο εβδομάδες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως η θρόμβωση των αιμορροΐδων, προχωρούμε από την αρχή σε χειρουργικές επεμβάσεις.
2. Χειρουργική αντιμετώπιση
Παρά τα προληπτικά μέτρα ή την ιδιαίτερη φροντίδα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων η θεραπεία εκλογής για τις αιμορροΐδες παραμένει η χειρουργική.
Η ένδειξη για χειρουργική επέμβαση είναι:
- Μεγάλες αιμορροΐδες που προ πίπτουν από τον δακτύλιο και δεν επανέρχονται στην θέση τους
- Μεγάλες αιμορροΐδες που αιμορραγούν ή έχουν θρόμβωση και συνοδεύονται από έντονο άλγος ή και ραγάδα.
Η σύγχρονη χειρουργική σήμερα και ανάλογα και με την εξειδίκευση και εμπειρία του χειρουργού έχει να προσφέρει διάφορα μέσα ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, αναίμακτα και ανώδυνα όπως το LaserCO2,LHP, και το μηχάνημα υπερήχων THD – HAL!!!
Εσωτερικές αιμορροΐδες
Ξαναδημιουργούνται οι αιμορροΐδες;
Δύο παράμετροι έχουν σημασία στην απάντηση αυτής της ερώτησης.
Η πρώτη και σημαντικότερη είναι η χειρουργική τεχνική της αιμορροϊδεκτομής. Εφόσον η αφαίρεση γίνει στο σωστό ύψος, η πιθανότητα επανεμφάνισης αιμορροΐδων είναι μηδαμινή.
Η δεύτερη παράμετρος έχει να κάνει με τη δυσκοιλιότητα. Παθολογική δυσκοιλιότητα με σκληρά κόπρανα και μεγάλη πίεση στην περιοχή κατά την κένωση, εάν παραμένει επί χρόνια, μπορεί να δημιουργήσει ξανά πρόβλημα αιμορροϊδοπάθειας, όχι όμως τόσο όσο υπήρχε προεγχειρητικά. Έτσι λοιπόν πέραν της σωστής τεχνικής πρέπει να καταβάλλεται κάθε προσπάθεια για να καταπολεμηθεί η ενδεχόμενη δυσκοιλιότητα.
Εγκυμοσύνη και αιμορροΐδες
Είναι αρκετά συχνό και φυσιολογικό φαινόμενο να εμφανίζονται αιμορροΐδες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε περίπτωση που συμβεί αυτό θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας ώστε να σας υποδείξει μια αγωγή, που θα αναστείλει την τον πόνο και την επιδείνωσή τους. Θα απαλλαγείτε από αυτές, ίσως όχι τελείως, μετά τον τοκετό.